UE na podsłuchu to nie nowość...

   Z wielkiego oburzenia aferą podsłuchową  po dwóch dniach obrad na unijnym szczycie niewiele zostało. Unijna „28” nie zdecydowała się na wspólną konfrontację wobec Stanów Zjednoczonych z kilku powodów. Po pierwsze, utrzymanie dobrych stosunków atlantyckich i dokończenie negocjacji umowy o wolnym handlu z USA okazało się ważniejsze niż amerykańska inwigilacja Europejczyków. Po drugie, podsłuchy i szpiegostwo,  które zszokowały opinię publiczną w Europie, w Brukseli od dawna nikogo nie dziwią.

W ubiegłym roku szef belgijskiego wywiadu Alain Winants przyznał, że  liczba  szpiegów w Brukseli równa się tej z czasów zimnej wojny.  Zatrzymana w ubiegłym roku para szpiegów przez 3 lata przekazywała tajne unijne i natowskie dokumenty Rosji.

   W stolicy Europy co jakiś czas ujawniane są skandale z udziałem obcych wywiadów. W połowie września największy operator telekomunikacyjny w Belgii, Belgacom, poinformował, że był ofiara zmasowanego cyberataku, w wyniku którego wykradzione mogły zostać dane z tysięcy komputerów. Belgacom świadczy usługi m.in. w unijnych instytucjach. Za atakiem najprawdopodobniej stał brytyjski wywiad.

Dwa lata temu, w epicentrum kryzysu gospodarczego w Europie to właśnie chiński wywiad miał wykradać informacje z komputera szefa Rady Europejskiej.  I nic w tym dziwnego, mówi Hugo Brady z Centre for European Reform, bo „niektóre decyzje zapadające w Brukseli, dla innych państw i przedsiębiorstw oznaczają finansowe skutki liczone w miliardach euro..”

   By zdobyć poufne informacje w Brukseli, wcale nie trzeba być zresztą szpiegiem. Tajne dokumenty i postanowienia regularnie wyciekają do europejskiej prasy. Na przeciekach z unijnych szczytów sławę zdobył Christian Spillman. Tweety dziennikarza francuskiej agencji prasowej AFP śledzi ponad 11 tysięcy ludzi, bo Spillman wyniki spotkań unijnych przywódców ujawnia nawet kilka godzin wcześniej. „Tutaj  nigdy nic nie jest tajne, zawsze znajdzie się ktoś, kto ma potrzebę podzielić się swoją poufną wiedzą...”  mówi Spillman.  Francuski dziennikarz przyznaje jednak, że często przecieki są kontrolowane, bo „komuś” zależy na tym, by dana gazeta czy agencja wcześniej ujawniła unijne decyzje, „na przykład by lepiej je ludziom wyjaśnić i przyswoić”, mówi Spillman. Z tych samych powodów Unia Europejska często sama stawia na politykę przy otwartej kurtynie. Dlatego część spotkań przywódców można śledzić w unijnej telewizji, EBS. Jako ściśle tajne w Brukseli klasyfikuje się rocznie tylko ok. 100 dokumentów. „Przyzwyczailiśmy się do wysyłania wszystkich dokumentów w mailach, a to tak, jakby były napisane na pocztówkach; to nie jest normalne”, mówi mi szefowa Zielonych w Parlamencie Europejskim, Rebecca Harms, dla której afera podsłuchowa mimo wszystko powinna być potraktowana jako „zimny prysznic” i sygnał, by zwiększyć poufność w unijnej polityce.  

   Pomimo skandalu podsłuchowego i wszystkich innych afer z obcymi wywiadami w Brukseli, doskonale znanych unijnym władzom, przywódcy na szczycie nie uznali poprawy bezpieczeństwa i prywatności za unijny priorytet. A w Brukseli wszyscy zastanawiają się czy w budowanej nowej siedzibie unijnych szczytów, obce wywiady założyły już swoje kable. W tej, w której spotykają się obecnie, podobno już w latach 90-tych izraelski wywiad przechwytywał wszystkie informacje i decyzje.

EU has been spied since ever...

   All the resentment and criticism of spying scandal that opened last weeks EU summit in Brussels,  haven’t stayed on EU leaders' mouths for a long time. Anger of the “28” was also not strong enough to make them want to confront the US all together. EU leaders simply decided that the ongoing negotiations of the free trade agreement with the US are more important than American invigilation of Europeans.  And what is more, spying scandal which shocked public opinion across the 28 states, has finally not been a big surprise in Brussels at all.

   Only last year, the chief of Belgian State Security Service, Alain Winants confessed, that there are currently as many spies working in Brussels as during the Cold War. The examples of it can be easily found. Last year a couple of spies working for Russia have been arrested and accused of stealing secret documents from the EU and NATO. Their activities lasted over 3 years.

In the heart of Europe, where most of the EU and NATO institutions resides, spying scandals are revealed on regular basis. In September this year, Belgium’s biggest telecommunication provider Belgacom, which is used by most of the international institutions in Brussels admitted that its system has been the goal of cyber-attack. As a consequence, information from thousands of computers might have been stolen. According to reports in Belgian media,  most probably the British secret service was responsible for the attack.

Two years ago, in the middle of  the economic crisis in Europe, Chinese secret service was supposed to hack the computers of the President of the EU Council, Herman Van Rompuy and its close collaborators. There is nothing surprising in it, says Hugo Brady from European Centre for Economic Reform, as “ some decisions that are made in Europe can mean billions of euros for some companies and states in the world”.

   After all, getting hold of confidential information in Brussels doesn’t require sophisticated spying skills. Secret documents and decisions leak to European press almost every day. Christian Spillman, from French Press Agency AFP, is one of many journalists in Brussels known for getting hold of and publishing information much before they are scheduled to become public. Spillman’s tweet is followed by over 11.000 people, as the French journalist reveals the results of the EU summits few hours before the end of the meeting. “There is always somebody here who has a need to share his information with the media” – says Spillman. The French journalist admits though that the leaks are often “organized” , for example when some EU officials wants the media "to well explained the implications of their decisions for people". 

For the same reasons, most of the political processes involving debates and voting in the European Parliament or parts of the discussions of the EU leaders  in Brussels are public and can be watched on the EU television (EBS). Furthermore, only some 100 documents produced by the EU institutions per year are classified as “secret” ones.  “We got used sending all our documents via mail, we could as well write them on post cards, and this is not normal”, says The President of The Greens in the European Parliament, Rebecca Harms.  For her, the spying scandal should be treated as a “cold shower” by Brussels officials and a signal for EU leaders to push for more confidentiality in the political processes in Brussels.

   Despite the recent spying scandal and all the others cases involving secret services from around the world gathering their information in Brussels, EU leaders haven’t pushed for the improvement of safety and privacy in the EU politics. Few days after the “spying summit”, some wonder if the secret services have already wired the new building of the EU Council, which is under construction at the moment.  In the one, where the summits take place at the moment, apparently already in the 90s Israelien secret service put its cables.